Misteri i varrit të Qin Shi Huang: Pse arkeologët kinezë refuzojnë ta hapin pas 2,200 vitesh

Varri i Qin Shi Huang, perandorit të parë të Kinës, vazhdon të qëndrojë i paprekur që prej ndërtimit të tij mbi 2,200 vite më parë, dhe kjo nuk është rastësi. Arkeologët kinezë kanë zgjedhur me kujdes të mos e hapin këtë varr monumental, duke përmendur si arsye frikën nga dëmtimet e parikuperueshme, kërcënimet mjedisore dhe legjendat për kurthe vdekjeprurëse.

Ky kompleks i lashtë, që ndodhet pranë qytetit Xi’an në provincën Shaanxi, u zbulua rastësisht në vitin 1974 nga disa fermerë vendas. Ata zbuluan një nga zbulimet më të mëdha arkeologjike të shekullit: Ushtrinë prej balte, një formacion mbresëlënës prej mijëra figurash ushtarësh, të ndërtuara për të mbrojtur perandorin në botën tjetër.

Megjithatë, dhoma qendrore e varrit ku besohet se prehet trupi i Qin Shi Huang nuk është eksploruar asnjëherë. Historiani i famshëm kinez, Sima Qian, shkruante rreth një shekull pas vdekjes së perandorit se varri ishte i pajisur me kurthe të sofistikuara, përfshirë harqe dhe shigjeta të fshehura, të dizajnuara për të goditur çdo ndërhyrës.

Një tjetër element shqetësues është prania e merkurit. Shkrimet antike përmendin përdorimin e këtij elementi për të imituar lumenj dhe dete brenda varrit. Këto pohime janë mbështetur edhe nga hulumtime moderne, të cilat kanë zbuluar përqendrime të larta merkuri në tokën përreth varrit, duke ngjallur frikën për rrjedhje të mundshme të këtij elementi toksik përmes çarjeve të krijuara ndër shekuj.

Ekspertët shprehen se mungesa e teknologjisë së përshtatshme për të ndërhyrë pa shkaktuar dëme është një ndër arsyet kryesore pse dhoma nuk është hapur. Çdo ndryshim në klimën e brendshme të një ambienti të mbyllur për mijëvjeçarë mund të shkaktojë shkatërrim të menjëhershëm të relikteve të çmuara.

Aktualisht, shkencëtarët po përdorin metoda jo-invazive si radarët nëntokësorë dhe skanimet me valë për të eksploruar strukturën e brendshme të varrit, por rezultatet deri më tani nuk kanë qenë të mjaftueshme për të justifikuar një hapje të mundshme.

Përveç aspekteve teknike dhe shkencore, ekziston edhe një konsideratë kulturore e thellë. Në traditën kineze, prehja e të vdekurve – sidomos e figurave të rëndësishme historike – duhet respektuar me solemnitet dhe përpikmëri.

Autoritetet kineze janë të prerë: varri i Qin Shi Huang nuk do të hapet për sa kohë nuk ekziston një metodë 100% e sigurt për ruajtjen dhe dokumentimin e përmbajtjes së tij.

Qin Shi Huang mbretëroi nga viti 221 deri më 210 p.e.s. dhe mbahet mend si themeluesi i dinastisë Qin, ndërtuesi i parë i Murit të Madh të Kinës dhe arkitekti i një shteti të centralizuar që formësoi Kinën moderne. Varri i tij, i ruajtur nga një ushtri e heshtur balte, mbetet një nga misteret më të mëdha të arkeologjisë botërore – një thesar i pazbuluar që pret kohën e duhur për t’u zbuluar.